işlemci.......................

Konu: işlemci....................... Ptsi Ekim 13, 2008 4:24 pm

İşlemcilerin Üretimi...
Çoğu insan kenarlarından ufak iğnelerin çıktığı dörtgen parçanın işlemci çipi olduğunu sanır. Aslında bu yanlıştır. Bilinen bu şey çipi saran plastik parçanın kendisidir. Asıl çip bu plastiğin içerisinde tırnak büyüklüğü kadar bulunan üçgen şeklindeki minik bir silikondur.
Moore Kanunu...
Çipler FAB (Fabrication Plant-Üretim Tesisi)’larda hazırlanır. Bir çip üretmek için kurulması düşünülen fab’ın maliyeti 1 milyon dolardan fazladır. Bu fab’larda tozların imalat sürecine zarar vermemesi için süper filitrelerle donatılmış temiz odaları bulunur. İşçiler de toz geçirmeyen kıyafetler giyer. (Intel reklamlarından aşina olduğumuz tavşan kılıklı kıyafetler) Üretim tesisi, minyatürize litografi tekniği ile milyonlarca transistörü wafer (gofret) denilen silikon tabakasının üzerine kazır. Hassas makineler her silikon dilimini düzinelerce ya da yüzlerce kalıba (çipe) ayırır. Günümüz çiplerinde silikon ve metalden oluşan birkaç tabaka bulunur. Metal tabakalar iletken, silikon tabakalar ise yarı iletkendir. Yarı iletkenler, üzerlerinden geçen sinyallere bağlı olarak, yalıtkan ya da iletken davranırlar. Bu zaten transistörlerin çalışma mantığıdır. Bunu anlamak için biraz elektronik bilgisi gerekir.

Teknolojik ilerlemeye bağlı olarak transistörlerin de boyları küçüldü. 2001 yılı verilerine göre üretilen transistörlerin büyüklüğü 0.18 mikron kadardır. Bir saç kalınlığının 100 mikron olduğunu düşünürsek karşımıza bayağı ufak bir şey çıkar. Bu anlamda ufalan transistör büyüklüğü bir çipin içine sığdırılacak transistör sayısını arttırır. CPU tarihini incelendiğinde, bir işlemci çipinin kalıbına sığdırılan transistör sayısının, her 18 veya 24 ayda bir ikiye katlandığını görülür. Bunu işlemci kronolojisi bölümünde verilen tabloya bakarak inceleyebilirsiniz. Söz konusu bu trende Moore Kanunu denir.

Üretim işleminin her yeni kuşağında daha güçlü, daha hızlı az enerji harcayan, daha ucuz çipler imal edilmektedir. Bu durumun en az 10 yıl daha böyle devam etmesi beklenmektedir. Söz konusu verilen zamanın ötesinde fiziksel problemler görülmektedir. Ama bakalım yeni teknolojiler yeni çözümler getirebilecek mi
İşlemci Üniteleri...
Esasen mikro işlemciler, açma kapama düğmeleri gibi çalışan milyonlarca transistörden oluşur. Elektrik sinyalleri, yazılmış bir program önderliğinde mikro işlemcide değişik sinyallere dönüştürülmektedirler. Bu işlemler Binary düzeyinde temel matematiksel işlemlerle yapılır. Bunlara Bit denir. CPU bu Bitler üzerinde işlem yapabilmek için temel bir yazılıma ihtiyaç duyar ki bu söz konusu temel yazılım mikro işlemcinin çalışması için gereklidir. Bu yazılım veya program bir komut listesinden ibarettir ve işlemcinin içindedir. Bu komutlar duruma göre toplama işlemini yapabilir veya Conditional Branch ile cevap verebilir. Komutları yerine getirme işini ise işlemci içinde bulunan uygulama ünitesi (Execution Unit) veya fonksiyon ünitesi (Function Unit) sağlar. Modern işlemcilerde değişik komutların işlenmesi amacıyla birden fazla fonksiyon ünitesi bulunmaktadır. Bundan başka işlemci içinde tamsayı (Integer) işlemlerini yapan aritmetik/mantıksal ünitesi (Arithmetic /Logic Unit) ve küsuratlı sayı işlemlerini yapan kayan nokta ünitesi (FPU-Floating Point Unit) bulunmaktadır. Bir işlemcideki fonksiyon ünitesi ne kadar çoksa çalıştırılabilecek komut sayısı da o kadar çoktur.
İşlemci Mimarileri...
Mikro işlemciler, mimari (Architecture) sınıfınca gruplandırılırlar. Ortak mimariye sahip işlemciler, aynı komutları tanıdıkları için, aynı yazılımı çalıştırabilirler. Bir işlemcinin tanıdığı komutlar seti, o işlemcinin mimarisinin özelliğini belirleyen en büyük kriterdir. Bir başka özellik de register seti (register set) veya register grubu (register file) olarak bilinir.

Intel ilk x86 çipi olan 8o86’yı 1978 yılında çıkardı. O zamanlarda x86 modeli 6 kuşak evrim geçirdi. (Pentium II, III altıncı kuşak Pentium Pro’nun varyasyonlarıdır) Söz konusu çipteki bu gelişmeler;kronoloji bölümünde tablo olarak verilmiştir. Diğer şirketler de x86 ile uyumlu işlemciler üretmektedirler. Bunlar üstteki tabloda gösterilen AMD, CYRIX (National Semiconductor’a ait), CENTAUR TECHNOLOGY (IDT’nin İştirakıdır) ve RISE TECHNOLOGY. Diğer mimariler ise şöyle sıralanmaktadır: PowerPC, Digital, Compaq, Silicon Graphics’in Mips Rxooo serisi, HP (Hewlett Packard)... vs. bu mimarilerin hiç biri ne kendi aralarında ne de x86 ile uyumlu değillerdir.

Mimariler ortaya çıktıkları dönemin hakim dizayn felsefesini yansıtırlar. X86’nın dünyaya geldiği 1970’lerde, veri saklama cihazları ve hafıza bugünün standartlarına göre çok kısıtlıydı. Bu kaynakları tasarruflu bir şekilde kullanabilmek için CISC diye bilinen bir mimari benimsendi.

1980’lerin sonuna gelindikçe hafızayı tasarruflu kullanma konusu önemini yitiriyordu. CISC’in kısıtlamaları da mühendislerin ellerini kollarını bağlıyordu. Bu sebepten dolayı CISC’a rakip olarak RISC ortaya çıkmıştır. RISC'in sağladığı özellikler sayesinde fetch (komutu hafızaya taşıma), decode (komutun anlamını çözme) ve komutu çalıştırma işlemleri daha kolay yapılmakta idi. RISC’in kötü bir özelliği ise tüm komutları 32 bit olarak kabul etmesidir. Bu durumda 32 bitten kısa olan komutlar daha uzun gözükmektedir ve daha fazla hafıza gerektirmektedir.

RISC komutları sabit bir zaman diliminde işlem görmektedir. Bu da Süperskalar Pipelining özelliğini kullanan işlemciler için önemli bir özelliktir. Pipelining seri üretim yapan bir fabrika tekniği ile çalışır. Basit bir pipeline’da 5-6 aşama olabilir. Süperpipeline’da ise en az 10 aşama bulunur. Bu sayede birden fazla komut birden fazla aşamada işlem görebilmektedir. RISC bu teknige daha uygundur. Çünkü basitleştirilmiş komutlar pipeline’dan pürüzsüz bir şekilde akarlar ve CISC’ın neden olabildiği tıkanmalara yol açmaz. RISC işlemcilerinin başka avantajları da vardır. mesela register‘ları ve register grupları daha büyüktür. Ama bu biraz RISC’in, CISC işlemcilerinin dizayn edildigi zaman mevcut olmayan teknolojik ilerlemelerden yararlanmasindan kaynaklanmiştir.

RISC ve CISC birbirleriyle taban tabana zit degillerdir. Modern CISC işlemcilerinde RISC ilkelerinden bazilari kullanilir. Mesela Intel ve AMD’nin altınca kuşak işlemcileri, karmaşık komutları süperscalar pipeline’larda çalıştırmadan önce bunları daha basit, RISC’e benzer komutlara çevirirler.
Kaynak :Tom R. HALFHILL
İşlemci Kronolojisi...
TARİH
İŞLEMCİ
AÇIKLAMA
1989 Nisan
Intel 486DX-25 Mhz
165 mm2die, 1.2 milyon transistör. İlk gerçek pipelined x86, L1 cache ve bir matematik yardımcı işlemci
1990 Eylül
Motorola 68040 20, 33 Mhz
153 mm2die, 1.2 milyon transistör. 68030 mimarisi güncellenmesiyle bellek yönetim birimi ve FPU birimine sahip oldu.
1991 Eylül
Intel 486SX-16 Mhz
316 mm2die, 1.185.000 transistör. FPU’suz düşük maliyetli 486; ama 32-bit.
1992 Şubat
DEC Alpha 21064 150 Mhz
234 mm2die, 1.7 milyon transistör. Süperskalar ve süperpipelined, 64-bit, yüksek saat hizi. (Çok kisa zamanda 200 Mhz modeli de çikartildi)
1992 Mart
Intel 486DX2-50 Mhz
230 mm2die, 1.2 milyon transistör. Diş veri yolu işlemci hizinin, yarisinda çalişan ilk x86 işlemci.
1992 Mayis
Cyrix 486SLC-25 Mhz
108 mm2die, 600.000 transistör. 386SX veri yolu ve 486 tipi iç yapiya sahip. Tüm bunlarin yaninda FPU içermiyor.
1993 Mart
Intel Pentium-60 Mhz
294 mm2die, 3.1 milyon transistör. Ilk çift pipelined süperskalar x86 mimarisidir. RISC teknikleri ilk kez bu modelde kullanildi.
1993 Nisan
AMD 486-33 Mhz
89 mm2die, 1 milyon transistör içermekte.
1993 Nisan
Power PC 601 50,60 Mhz
120 mm2die, 2.8 milyon transistör. Macintosh ürün serisini canlandirdi. Veri yolu mantigini Motorola 88100 RISC çipinden alinarak OS ve NT için üretildi.
1993 Ekim
Power PC 603 66,80 Mhz
83 mm2die, 1.6 milyon transistör. Ilk olarak taşinabilir bilgisayarlar için tasarlandi.
1993 Aralik
Cyrix 486DX-33 Mhz
196 mm2die, 1.1 milyon trransistör.
1994 Mart
Intel 486DX4 75 Mhz, 100 Mhz
87 mm2die, 1.6 milyon transistör. 3 kat hizlandirilmiş saat hizi. 16K L1 Ön bellek. Ayrica 3.3 volt ile çalişan ilk 486
1994 Nisan
PowerPC 604-100 Mhz
197 mm2die, 3.6 milyon transistör.
1994 Nisan
Motorola 68060 40, 60 Mhz
217 mm2die, 2.5 milyon transistör. Pentium’a rakip olması için tasarlanmış çift pipelined 68000 ailesi üyesi.
1994 Eylül
DEC Alpha 21164 266 ve 300 Mhz
314 mm2die, 9.3 milyon transistör.
1994 Eylül
NexGen Nx586 70 Mhz (PR75)
118 mm2die, 3.5 milyon transistör. P vey PR ölçü sistemi, ile pentiuma denk gelen sistem hızını göstermekte.
1995 Şubat
Power PC 603e 100 Mhz
98 mm2die, 2.6 milyon transistör.
1995 Temmuz
Cyrix 5x86-100 Mhz
144 mm2die, 1.9 milyon transistör.
1995 Kasım
Intel Pentium Pro 150 ve160 Mhz
196 mm2die, 5.5 milyon transistör. İlk altıncı nesil x86 ve yine ilk L2 ön belleğe sahip işlemci.
1995 Kasım
Cyrix 6x86 100 Mhz (PR120)
173 mm2die, 3 milyon transistör.
1996 Mart
AMD K5-75 Mhz
173 mm2die, 3 milyon transistör.
1997 Ocak
Intel Pentium MMX 166
128 mm2die, 4.5 milyon transistör. 1985’ten beri değişmeyen x86 komut kümesine ilk kez 57 tane çoklu ortam (Multi Media) komutu eklendi.
1997 Şubat
Cyrix MediaGx 133 Mhz
134 mm2die, 2.4 milyon transistör. Grafik DRAM kontrolcülerini ve PCI veri yolu arabirimini çip üzerinde içeren değer yönelimli işlemci.
1997 Mart
DEC Alpha 21164 PC400 ve 533 Mhz
137 mm2die, 3.4 milyon transistör. Kitlelerin kullandığı x86 masaüstü bilgisayarlarda rekabete girebilecek düşük maliyetli işlemci çip.
1997 Nisan
AMD K6 - 166, 233 Mhz
162 mm2die, 8.8 milyon transistör. Aslında bir NexGen tasarımıdır. MMX teknolojisini içeriyor ve aynı saat hızında çalışan Pentium II ile yarışabiliyor.
1997 Mayıs
Intel Pentium II 233, 300 Mhz
203 mm2die, 7.5 milyon transistör. Pentium Pro’nun MMX komutlarını ve yeni kartuş ile bağlantı tasarımını içeriyor.
1997 Mayıs
Cyrix 6x86 100 Mhz (PR166), 187.5 Mhz (PR233)
194 mm2die, 6 milyon transistör. MMX komutlarını içeriyor. Pentium Pro ve MMX işlemcilerine rakip olmak üzere üretildi.
1997 Haziran
Power PC 604e 166, 200 Mhz
148 mm2die, 5.1 milyon transistör.
1997 Eylül
Intel Pentium MMXMobile-200, 233 Mhz
95 mm2die, 4.5 milyon transistör. 0.25 mikronluk işlem teknolojisi kullanan ilk Intel işlemcisidir. 1.8 volt ile çalışmaktadır.
1999 Mart
Intel Pentium III 450, 500, 550 Mhz
Üzerinde 9.5 milyon transistör bulunduran işlemci 0.25 mikron teknolojisiyle üretilmeye başlanmıştı. Ancak yakın zamanda 0.18 mikron üretimine başlanacaktır. Yazılım desteği olarak üzerinde MMX ve SIMD komutları bulunmaktadır. Bu komutlar sayesinde özellikle grafiksel işlemler (3D amaçlı) daha hızlı gerçekleşmektedir.

KAYNAK : Nancy HIRSH; Josh LEVY PC Welt adlı yayının "Development Of CPU" bölümü.
İşlemcilerin Seçimi...
Bilgisayar almak isteyenler bu kadar işlemci karşısında ne yapacaklarını bilmezler. Öyle ki şu anda iki düzineden çok fazla seçeneğe sahipsiniz. Intel’in rakipleri, ilgi çekmek için ürettikleri çiplerin fiyatlarını Intel’inkilere göre önemli miktarlarda düşürmek zorunda olduklarindan bu durum onlari degerli kiliyor. Rekabet Intel’in üzerindeki fiyat kırma baskısını arttırdığından, piyasadaki tüm fiyatların düşmesine de neden oluyor. Böylece geniş işlemci seçenekleri arasında size uygun olan fiyat/performans oranını seçebiliyorsunuz. Yine de en iyi işlemciyi seçmede sizi pek çok tuzak bekliyor. Bu işlemcilerin bilgisayara takılması pek anlam ifade etmemekte. Çünkü her işlemci bir uygulamadan bir diğerine bayağı farklılık gösteriyor.
İşlemcilerin Hızları...
Mikro işlemci hızları genelde Mhz (MegaHertz) olarak ifade edilirler. Bir işlemcinin xxx Mhz hızında çalışması demek iç saatinin saniyede xxx milyon çevrim yaptığının göstergesidir. Saat frekansları işlemcinin performans ölçümünden çok motor devir göstergesidir. Bu rakamlar ancak aynı mikro mimariye sahip işlemcilerin karşılaştırılmasında geçerli olabilirler. Yoksa Pentium 200 Mhz ile Pentium Pro 200 Mhz aynı olurdu. Ama mikro mimarileri farklı olduğundan Pro daha hızlı çalışmaktadır.

Dizayn mühendisleri performansı daha arttırmak için branch prediction, speculative execution gibi teknikler kullanarak daha büyük ön bellek (cache) hafızalarına başvururlar. Branch prediction bir nevi kumardır. Programın karar verme noktasına ulaştığında kullanıcının vereceği kararı önceden kestirmeye çalışmasıdır. Static yöntemlerde her zaman aynı mantık yürütülür ve %50’den fazla ihtimal değerlendirilerek sonuca ulaşılır.

Daha gelişmiş işlemciler ise dinamik branch yöntemini uygulayarak kullanıcının önceden vermiş olduğu kararları değerlendirerek bir karar ulaşırlar. Speculative execution ise bu tekniği bir adım öteye taşır. İşlemci, sonucu tahmin ettikten sonra dallanma ardından çalıştıracağı komutları çalıştırmaya başlar. Ancak, dallanma sonucunun gerçekten de öyle olduğu teyit edilene kadar işlemci sonucu kendisine saklar. Tahmin yanlış çıkarsa bütün tahminler çöpe atılır ve yeni dallanma tahminine geçilir. Bu durumda karşılaşılan birka saat çevrimlik maliyete Misperdict Penalty (Yanlış Tahmin Cezası) denir. Bu maliyet özellikle süperpipeline işlemcilerde önem kazanır. Çünkü bu sistemlerde komutların işlendiği çok fazla aşamada vardır. Bu durumda yapılacak hatalı tahmin sonucunda boşaltılması gereken aşama sayısı çok olacaktır.
Kaynak :Tom R. HALFHILL
İşlemcilerde Slot Ve Soket...
İşlemcilerde yapılan bu iki ayırım sadece üretim modelleriyle ilgilidir. Aşağıdaki şekilde her iki model gösterilmektedir. Alacağınız işlemciye uygun ana kartınızın olması gerektiğini unutmayın. Eğer ana kartınız soket 370 modellerini destekliyorsa slot işlemcileri kullanamazsınız. Slot işlemciler genelde yeni çıkan işlemcilerde gözükmektedir. Ancak ne varsa Intel firması nostalji rüzgarları estirerek eskiye dönüş yapma çabasında. Bu demek değildir ki soket

Konu: Geri: işlemci....................... Ptsi Ekim 13, 2008 4:24 pm

İntel ilk olarak kod isimli işlemciler çıkarttı…

80286

Kısa bir süre sonra Intel, 80286 işlemcisini çıkartarak PC performansını yeni bir seviyeye yükseltti. 80286 işlemci 16 bit veri yolunu hem içte hem de dışta kullanabiliyordu.
80286’lar fiziki olarak 8088’den daha küçük bir alana çok daha fazla güç sığdırdığı için işlemcinin hızı 8, 10, 12, 16 Mhz. Aralığında değişirdi. 16 Mhz. Turbo moda ulaştığı için işlemcinin daha fazla ısınmasına sebep olurdu. Bu ısınmayı önlemek için mikro işlemcinin üzerine ısıyı dağıtan metal bir kaplama konuldu. Yaklaşık 130.000 transistor kullanılmıştır.

80386DX VE 80386SX

Intel’in bir kuşak sonraki işlemcisi olan 80386 işlemcisi PC dünyasına büyük değişiklikler getirdi. SX ve DX modelleri olan bu işlemcinin en büyük özelliği 32 bit bir işlemci olmasıydı. Üzerinde yaklaşık 250.000transistpr kullanılmış ve işlemcinin hızı SX modelinde 20-25 Mhz, DX modelinde 32-40 Mhz aralığındadır.
DX modeli; hem kendi içinde hem de dış birimlerle 32 bit veri iletişimi yapabiliyorken, SX modeli ise; kendi içinde 32 bit dış birimlerle 16 bit veri iletişimi yapabiliyordu. SX modeli 1 MB adresleyebilirken, DX modeli 4 GB bellek adresleyebiliyordu.

80486

bu işlemci ailesi 1989 yılının nisan ayında çıktı.25-100 mhz arası üretildi.Önemli yenilikleri arasında dahili fpu unit ve dx2 ve dx4 modellerindeki saat çarpanı sayılabilir.Aklımda kalan bazı modelleri 486dx2- 66,486dx4-100,486sx serileri idi.Sx ile dx in arasındaki fark dahili fpu nun sx lerde olmayışı idi.Ayrıca Amd nin ürettiği 120ve 133 mhzlik modelleride vardı.Zamanına göre oldukça güçlü işlemcilerdi.Hafızam beni yanıltmıyorsa 1.2-1.3 milyon arası transistor taşıyordu

VE işte Pentium işlemciler: Artık intel kod adları kullanmak yerine Pentium dönemini başlattı…

Pentium(80586)

aslında bu işlemcileri 3 ayrı çeşitte inceleyebiliriz.Pentium pentiumpro ve Pentium mmx.Pentium adi Latince penta kökünden geliyor.Amd ve cyrix e karşı rekabette modellerini rakamlarla belirtmede sorun yasayan intel Pentium ismini uyduruverdi.Pentium’lar 60-233 mhz arası üretildiler.ilk çıkan Pentium 3.1 milyon transistor taşıyordu.Getirdiği yenilikleri itibari ile çıktığı 1993 yılı için bir devrimdi

Pentium 2

pentium2 işlemci ailesinden kısaca bahsedeceğim.Bu işlemciler 233-450 mhz saat frekansları arasında üretilmiş bir işlemci familyasıdır.Zamanına göre çok üstün bir işlemcidir.1997 yılında piyasaya sürülen bu işlemci bir önceki nesil pentiumdan ve akranı olan amd k5-ve k6 lardan çok daha hızlı bir işlemciydi.Klamath kod adıyla bilinen bu işlemci 0.25 micron teknolojisiyle slot olarak üretilmiştir.(0.18 micronluk modelleri de vardı. dixon kod adli bu işlemciler ise notebooklarda kullanılmak üzere tasarlanmışlardı ve 256 kbl2 önchip önbellek taşıyorlardı.)Pentium 2 nin masaüstü versiyonları ayni zamanda 512 kb işlemcinin yari hızı ile çalışan l2 cache sahibi idiler.100 mhz fsb kullanırlardı.Bu kadar büyük bir cache belleğe sahip olduğu için ve o zamanlar cache bellekler işlemci üreticileri tarafından sram üreticileri tarafından alınmak zorunda olduğu için çok pahalı kaldılar.Türkiyede yaygınlaşamadılar.Ayrıca bu işlemciyle beraber soket paketler terk edilmiş slot1 paketlemeye geçilmişti.Bu işlemciyi kullanan anakaralar ise genellikle lx ve bx chipsetlerini kullanirlardi.

Celeron dönemi:İntel ucuz bir işlemci geliştirmeliydi…

Celeron mendocino

Intel pentium2 leri piyasaya sürdüğünde pazarın bu kadar pahalı bir işlemciyi kolaylıkla alamadığını gördü.İnsanlar pentium2 yerine cyrix m2 veya amdk6 kullanmaya başlamıştı intelin pazar payı tehlikedeydi.Bu yüzdende ucuz fiyatlı bir işlemci geliştirmek zorunda kaldılar.Geliştirilen işlemci çekirdeğini p2 den alan fakat l2 önbelleği olmayan celerondu.bu ilk nesil celeronlar performans açısından yerlerde süründüler ve satın alınmadılar.Intel hemen yaptığı hatayı fark etti ve yerine 128 kb onchip l2 cache suren celeronları piyasaya surdu.Mendocino kod adli bu işlemci çok basarili oldu.(ilk çıkan p3 lerde bile onchip l2 cache yoktu.)Bu işlemciler 0.25 micron teknolojisi ile hem slot hem de soket olarak 300-533 mhz hızlarında üretildiler.Fsb 66 mhzdi.İlk çıkan model celeron300a standart fanıyla hiç bir gerilim vermeden 450 mhzde çalışmasıyla çok büyük takdir toplamıştı.O zamanlar dergi editörleri dahil herkes celeron300a kullanmaya başlamıştı.Pentium2leri gecen performansıyla bu bücür tam bir efsane idi.

coppermine çekirdekli celeron:
Mendocino çekirdeği 533 mhz ulaştığında işlemci daha yüksek frekanslarda sorun yasamaya başladı.İste o zaman çıkan coppermine çekirdekli p3 lerin cachelerinin yarısı kesilerek yeni bir tur celeron yaratıldı.Bu celeron un 66 mhz lik fsb kullanmasına rağmen 0.18 micronla üretildi.Ayrıca sse komut setide eklendi.533-1000 mhz hızlarında çalışıp emekli oldu.(800 mhz den sonrakiler 100 fsb kullanıyorlardı)Anakart olarak slot tipleri bx soket tipleri ise via apollo pro133 ve i815 chipsetli anakartlar kullandılar.

Tualatin celeron

1000 mhz de artik coppermine çekirdeği sınırlarına gelmişti yeni bir çözüm 0.13 micron teknolojisi ile bulundu. Celeron artik fcpga2 adli yeni paketlemeye geçmiş 256 kb l2 cache taşır olmuştu. Bu seri celeronlar 1000–1400 mhz arası üretildiler özellikle celeron1.0a overclock konusunda oldukça bereketli bir işlemciydi. Anakart olarak yine via apollo pro 133+ ve yeni steppingli i815 chipsetli anakartlar kullandılar.

williamette celeron

Bu celeron artik Tualatin çekirdeği ve socket370 i bırakmış soket 478 e geçmişti.L2 cache yine 128 kb a düşmüş işlemci 400(100) mhz fsb kullanır hale gelmişti.0.18 micronla 1.7-1.9 ghz hızlarında üretildi. Performansı pek iyi değildi hatta Tualatin celeronlar ve duronlar bu işlemcilerden daha performanslı idiler. Anakart olarak i865 ve i875 chipsetli baz anakartlar dışında bütün socket478 anakartlarla çalışabilirdi. Unutmadan sse2 desteği de vardı

Northwood celeron

Williamete celeronun 0.13 micronla üretilmiş hali overclockla 3.0 ghz bile çalışabilmesine rağmen yine pek beğenilmedi.2.0-2.4 ghz ler arasında üretildi.

presscott celeron

bu da netburst mimarisiyle üretilmiş sse3 desteği ve 256 kb l2 cache eklenmiş 0.09 nanometre ile üretilmiş bir işlemci idi performansı fena olmasa da pek iyi ir işlemci değildi yaşıtlarına göre

intel celeronu sürekli güncelleyerek gündemden düşmesini önledi.Cyrix in via ya satılmasına neden oldu. intelin alt düzey işlemci pazarında kısmen basarili ismen basarisiz bir şekilde temsil etti

Pentium 3

Katmai:
Pentium 3 un ilk üretilen versiyonuydu.450-600 mhz hızları arasında üretildi.0.25 micron prosesle 512 kb yarim hızlı l2 cache ve sse ile üretildi.Bütün Katmai ler slottu.Bu işlemciye sahip olan herkes istisnasız bx kullandı.100 mhz fsb kullanırdı.Performansı gayet iyiydi.Mmx komut setine ek olarak bu işlemci familyasında sse (streaming SIMD extensions) komut seti kullanıldı.Simdi size bu komut setinin aslında tam olarak ne ise yaradığını anlatmaya çalışacağım.Bu komut seti sayesinde video işlemleri(mesela mpeg-2 çözme) gibi işlemler hızlandırıldı.veya geforcedan önceki grafik işlemcilerinde dönüşüm ve ışıklandırma işlemleri cpu tarafından yapıldığı için bu işlemlerde programdaki deste nispetinde hızlanmalar oldu.(quake3 te sse desteği var ve bu sayede oyun ayni hızdaki p2 de p3 ten daha yavaş çalışıyor tabi ayni oyunda T&L 3dnow Professional gibi zamanının ötesinde bütün teknolojilere destek verdi.

coppermine:
Amd athlon 1999 yılında çıktığında herkes çok şaşırdı.O zamana dek x86 işlemcilerde intelde hızlı bir işlemci üretilememişti.Katmai çekirdekli p3 her test disiplininde geçildi.Bunun üzerine intel pek sallamadığı rakip firmaya ilk karşılığını verdi.Ve karsınızda coppermine p3.Coppermine çekirdekli pentium3 le birlikte intel mendocino celerondaki gibi l2 cacheyi işlemciyi içine aldı.Tabii bunda işlemcinin 0.18 micronla üretilmesinin büyük payı var.Eskiden büyük l2 cacheler işlemci çekirdeğine sığmıyordu.
l2 cache işlemci paketine dahil olunca boyutu biraz kırpılarak 256 kb ya indi. bu işlemciye p3 e serisi adi verildi buradaki e 0.18 micron üretimi ve 256 kb onchip l2 cacheyi temsil ediyordu.(yalnız intel burada bir hata yaptı bu yeni işlemciler soket 370 için üretilmişlerdi.) fakat buna uygun bir intel chipseti yoktu. Intel bundan sonra i820 yi çıkardıysa da insanlar slotket adaptörlerle bx anakartları kullanmaya devam ettiler.İ820 intelin başına bela oldu.Sonra çıkan i815 le intel 133 mhz sdram desteği verebildi.)e serisi çıktıktan kısa bir sure sonra eb serileride çıktı bu işlemciler hem 0.18 micronluk üretim dolayısıyla onchip l2 cacheye hem de 133 mhz fsb hızına sahiptiler.bu işlemci familyası 1133 mhz kadar cıktı sonra yerini Tualatin çekirdeğine bıraktı

Tualatin:

coppermine çekirdeği ghz barajına geldiğinde intel Tualatin kod adli işlemci familyasını çıkardı.tualatinler hem celeron hem de p3 olarak üretildiler.Çekirdek coppermine ile ayniydi fakat 0.13 micronla üretilmiş ve daha az ısınıyordu.Paketleme de değişmiş fcpga2 adli yeni bir paketleme sistemine geçilmişti.bu sayede işlemcinin üzerinde koruyucu bir metal şapka kullanılmaya başlandı.Tualatin p3 ler 133 fsb kullanarak 1.0 ghz ve 1.2 ghz arası üretildiler.Ayrıca herkesin hayranı olduğu p3s serisi de bu zamanda ortaya çıktı p3 1.26s ve p3 1.13s 0.13 micron üretime ve 512 kbl2 cacheye sahiptiler ve eş zamanlı pentium4 lerden daha yüksek fiyatlara sahiptiler.Bu işlemcilerin Türkiye’de bulunmama problemi vardı..Neyse efendim Tualatin p3lerde via apollo pro133+(farklı bir revizyon) ve i815 in yeni bir revizyonu ile kullanılabiliyorlardı.ayrıca s serileri her Tualatin Anakart ile çalışmıyorlardı

pentium4 ailesi

williamette:williamette lerin iki çeşidi üretildi soket 478 ve soket 423 olanlar bu iki işlemcide 256 kb l2 cacheye 0.18 micron üretime sahipti.rakipleri amdlerden daha yavaştılar 1.3-2.0 ghz frekanslarında üretildiler.platform olarak 423 pinliler sadece i850 chipsetli anakartları.478 ler ise her turlu 478 lik anakarti kullanabiliyorlardı.bu işlemciler 1.75 volt gerilim le çalıştığı için bazı anakartlarda çalışmayabiliyorlardı.

Northwood:
Northwood işlemcisini 3 farklı tipi vardı işte bu 3 işlemci:

1: Northwood acılısı 2,2 ghz frekansıyla yaptı. Bu işlemcinin belirgin iki farkı vardı 0.13 micronla üretilmesi ve 512 kb l2 cache içermesi. bu işlemciler p4 1.6A dan 200 mhz lik aralıklarla p4 2.4 a ya kadar uzandı. Çok yüksek hızlara overclock edilmesiyle bilindi tüm northwoodlar gibi. Platform i850 ve i845,i845d chipsetleriydi

2:Bu işlemcinin farkı 400 fsb yerine 533 fsb desteklemesiydi serinin son modeli olan p43.06 modelinde o zamana kadar xeonlarda olan ht desteği de aktifleşti. Platform olarak i850e i7205 i845pe kullanıldı genelde. Saat hızları 2,4–3.06 arasında değişti

3:bunun da farkı 533 yerine 800 fsb kullanılmasıydı. Ayrıca ht desteği bütün modellere yayıldı. Platform olarak i865pe i875p ve i848 chipsetler ve türevleri kullanıldı. Çok güzel ve sağlam işlemcilerdi.2.4-3.4 arası modelleri vardı

prescott

Intel bu işlemciyle beraber 90 nm üretim prosesine geçti. bu işlemciyi northwooddan ayıran farklar ise 1 mb l2 cachesi sse3 uzantıları ve daha uzun iş hattı oldu. Performans olarak c serisinden sonra pek bir şey başaramadıysa da ucuzluğu takdir topladı.platform olarak i865pe i875p i915 ve i925 kullandı.kendisi 2.4-3.6 ghz arası üretildi.ayrıca kendisine kısaca p4e denir.Tabi prescott çekirdeği taşıyan fakat ht desteklemeyen ve 133 fsb ile çalışan bir de A serisi var A serisinde iki işlemci bulunuyor bunlar p4 2.4 ve 2.8 başka a serisi presscott yok

Gallatin

Bu işlemciler genelde p4 ekstreme edition adıyla biliniyorlar yani kısaca p4ee tabi başka lakaplarıda var bu işlemcinin örneğin extremely expensive veya emergncy edition da deniyor .Neyse aslında bu işlemci p4 etiketli bir xeon 512 kb l2 ye ek olarak bir de 2 mb l3 önbellek taşıyor.3.2-3.4.3.43 ve 3.73 ghz modelleri var bu işlemci ailesinin.Platform olarak 800 fsbliler i865pe ve i875p kullanabilirken(lga775 versiyonları hariç) 1066 fsb li versiyonlar i925xe chipsetini kullanma zorundalar

p4f
Bu işlemcilerde emt64 komut setini destekleyen 2 mb l2 cacheye sahip prescottlar.Lga775 e takılıyorlar fakat maalesef 1 mb cacheli prescottlardan 32 bit os larda yavaşlar…

Umarım yararlı olmuştur.
NOT:her ne kadar sürç i lisan ettiysem affola….
Her işlemcinin altına bulabildiğim resimleri koydum.Bazılarını bulamadım kusura bakmayın.
KAYNAK:http://www.hardwaremania.com/forum/d...ihi-30370.html

Konu: Geri: işlemci....................... Ptsi Ekim 13, 2008 4:24 pm

intelin karşına çıkıp rekabeti kızıştıran işlemci üreticisi Amd...

Amd k6

Amd k6 dan kisaca bahsedece olursak bu islemciler 300 ve 533 mhz arasi uretildiler genelde bilinen 2 ayri modeli vardir.k6-2 100 mhz fsb de calisan 0.25 mikronla uretilmis bir islemcidir.l2 cachesi islemciyle diger aygitlarin haberlestigi gibi haberlestigi icin performansi berbattir.Dandiklikte sinir tanimayan bir islemcidir.Vestelin sattigi pclerde bolca bulunurdu eskiden.Ote yandan k6-3 onchip 256 kb l2 cachesi sayesinde esdeger celeronlara toz yutturabilen guzel bir islemciydi yazik ki yayginlasmadi.Simdi gorulebildigi yerler eski notebooklar sadece.k6 platfom olarak eski socket7 leri ve super7 leri kulladilar.Ayrica k6 lar mmx e ek olarak 3dnow komut setini de kullaniyorlardi.Bu arada ilk cikan k6 modelleri 133-300 arasi uretilmisler ve sse komut seti yokmus...

Athlon

Yil 1999 amd in yeni islemcisi cikiyor ve ortaligi karistiryordu.31 senedir gecilmeyen intel ilk defa gecilmisti.Buyuk bir merakla ortalik karisti.herkes bu yeni islemciyi merak ediyordu.neyse efendim 500 mhz lik pluto cekirdegi ortaya cikti.Pluto slot yapida bir islemciydi ve dec in alpha islemciler icin kullandigi ev6 veriyolunda calisiyordu.bu veriyolu her saat frekansinda 2 veri iletebildigi icin o zamanki en gelismis veiyoluydu.Pluto athon classic adiyla anildi 500-1.0 ghz arasi uretildi.platformlari via kx133 tu baska duzgun chipset yoktu maalesef.Athlon Classic SlotA (pluto) sadece 500, 550, 600, 650, 700, 750 Mhz hizlarinda uretildi.
daha sonra AMD Slot yapida Thunderbird'ler de uretti, 1GHz slot islemcilerin tamami Thunderbird'dir. Pluto islemciler ayni eski Pentium2 gibi pcb uzerinde cache baridiriyorlardi, bunun icin de cache hizlari 1:3 2:3 3:5 gibi oranlarda idi. Thunderbird slot islemcilerde ise cache on-die oldugundan hizi 1:1 idi.

Thundebird

ıntelin coppermine ile 0.18 mikron uretim surecine gecmesiyle amd de ayni yolu izledi ve ortaya thunderbird cikti.Nasil inteldeki slot1 socket 370 oldysa amd de slota socketa (socket462) oldu.bu islemci iki cesit olarak uretildi bunlardan ilki 100(200)mhz fsb kullaniyordu digeri ise thundebird c olarak adlandirilan 133 mhz (266)fsb kullaniyordu.Virtual cahnnel sd-ram ile bu islemciler rakibi intel p3 leri bayagi bi sollamislardi.Platform olarak via kt133 amd761 ali magik1 ve via kt266 kullaniyorlardi.Hizlari 700-1400 mhz arasi degisiyordu.(ilk thunderbird modelini tam olarak hatirlayamadim 600 luk bir modelde olabilir)Yaliz bu guzelin bir kusuru vardi.Bazen bu islemciler cayir cayir yanabiliyordu.Bu yuzden amd buyuk bi pazar kaybina ugradi.Ayrica bu islemcinin l2 cachesi alinarak ortaya duron adli islemci cikti ve oldukca buyuk bir gurultu kopardi.Celeron killer lakabi takilmisti kendisine.Ayica yazmaya gerek gormedim ama duron 100 mhz fsb ile ve thunderbird un calistigi anakartlarda calisyordu

palomino

Amd thunderbird cekirdeginin 1.4 ghz ler civarinda artik guvenli calisma sinirlarina geldiginin farina vardi.Athlon 1400 yaklasik p4 1.7 ayarinda performans veriyordu ama intel 2.0 ghz e ulasti.Tam bu sirada amd bombayi patlatarak polaminoyu cikardi bu islemciler 1333-1733 mhz aralarinda uretildiler.fakat amd bu islemcileri saat hizlarina gore degil performanslarina gore adlandirdi.Bu islemcilerin model numaralari ise 1500+(1333 mhz), 1600+(1400 mhz),1700+(1466 mhz),1800+(1533 mhz),1900+(1600 mhz),2000+(1666 mhz),2100(1733 mhz) olarak 0.18 micron teknolojisiyle uretildiler.2100 modeli 80 watt kadar guc cekip cok fazla isinan bir islemciydi.Bu arada amd nin kullandigi performance rating numaralndirmalari intel p4 e gore degil kendi islemcisi thunderbirde goredir.Ayrica bu islemciler pentium3 teki sse komutlarinida iceriyorlardi.thunderbirde e gore micromimaride degisiklikler yapilarak daha az isinmasi ve ayni saat hizinda daha fazla performans sunmasi icin tasarlandi.Platform olarak kt266 ve kt333 chipsetli anakartla kullanildilar...

thoroughbred-a

Polamino 2100+ modelinden sonra piyasaya 0.13 micron teknolojisiyle uretilmis olan 2200+ cikti.bu islemci hem isinma sorununu cozmemis hem de daha yuksek hizlara cikamamisti.Fakat yinde 1800+ ,1900+ ,2000+ ,2100+ ve 2200+ modelleri uretildi.sonra yerini thoroughbred b ye birakti.

Thoroughbred-b

thoroughbred-a buyuk bir hayal kirikligi yaratti intel 2533 mhz li en hizli islemciyle piyasadaydi 2002 yazinda.Ve sicak yaz gunlerinde birden 2600+ ve 2400+ goruldu.Amd deki muhendisler thoroughbred-a modelini revize ederek 2.0 ghz gibi hizlarin ustune cikrdilar.Amd birden one gecti bu islemciler 1700+,1800+,2000+,2200+,2400+,2600+ ve 2800+ olarak uetilmisler ve b serisi p4 leri geride birakmislardi.Ayrica serinin 1700+ ve 1800+ modelleri overclock icin bir efsane idiler.Ozellikle dlt3c kodlu olanlar hava sogutmayala 2.4 -2.6 ghz ler arasi calisabiliyorlardi.(benim islemcim dlt3c wpmw kodlu ve 2465 mhz de nefesi kesiliyor artik)platform olarak via kt333 kt400 ve nforce,nforce 2 chipsetleri kullanildi.Ayrica bu islemcileri carpan kilitleride yoktu.

Barton

3.06 lik p4 un cikmasiyla birlikte amd thorughbred e 256 kb l2 cache ekleyerek yeni bir islemci yaratti.Bu islemcide kt400 kt333 ve nforce 2 chipsetli anakartlarada calisiyordu.Fakat bu islemci p4 3.06 ve c serisi p4ler kadar performans gosteremedi.Nedeni de cachenin artmasiana ragmen cache veriyolunun 64 bitte kalmasiydi.(p3-p4 256 bit)bu durum athlon64 le 128 bite gecilmesiyle biraz duzeldi.bartonlar 2500+(1833 mhz)-3200(2200) mhz arasi uretildiler 3200+ haric butun modeller 333 fsb liydi 3200+ 400 fsb ile calisiyordu.