......nesne....

Konu: ......nesne.... Cuma Haz. 06, 2008 1:01 pm

NESNE
*Cümlede yüklemin bildirdiği yargıdan etkilenen öğedir. (Öznenin yaptığı işten etkilenen öğedir.)
*Ad cümlelerinde genelde nesne bulunmaz.
*Nesne, belirtili ve belirtisiz olmak üzere ikiye ayrılır.

a)Belirtisiz Nesne:
*İsim hal eki almaz.
* “Ne?” sorusuna cevap verir.
*İşten etkilenen durumundadır.

(Ben) Akşam yatmadan önce kitap okudum. (Kitap:Belirtisiz Nesne)
Gizli özne

(Ben) İyileşmek için ilaç kullanıyorum. (İlaç: Belirtisiz Nesne)
Gizli özne

(O) Son yazılıdan beş almış. (Beş: Belirtisiz Nesne)
Gizli özne

Not: Özne ve belirtisiz nesne sorusu olarak “Ne?” yi kullandığımıza dikkat etmeliyiz. Bunları karıştırmamak için cümlede, önce özne, sonra nesne bulunmalıdır.

Hız, ölüm getirir. (İşi yapan durumundaki “Hız” öznedir. “Ölüm” belirtisiz nesnedir.)
Fare, fındık yer. (İşi yapan durumundaki “Fare” öznedir. “Fındık” belirtisiz nesnedir.)

b)Belirtili Nesne:
*İsmin –i hal ekini alır.
* “Neyi?, Kimi?” sorularına cevap verir.
*İşten etkilenen durumundadır.

Köyden aldığı yoğurdu, şehir pazarında sattı. (Sattı: Yüklem)
Beni daha iyi tanıyacaksınız. (Tanıyacaksınız: Yüklem)
Ayağını yorganına göre uzat. (Uzat: Yüklem)
Ahmet'i o günden sonra görmedim. (Görmedim: Yüklem)

Not: Özne ile nesneyi karıştırmamak gerekir.
Top oynarken ayağı incinmiş. (İncinen ne? Ayağı:Özne)
Babası bize uğrayacakmış. (Uğrayacak olan kim? Babası:Özne)